ਪੰਜਾਬ ਪੰਜ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਉਹ ਆਬ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹਾ ਸਾਡਾ ਪੰਜਾਬ ਨਾ ਰਿਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹਾ.................... ਮਸਲੇ ਨਾ ਹੱਲ ਹੋਏ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ, ਦੁੱਖ ਡਾਹਢੇ ਲੱਗੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਭਾਰ ਦੇ। ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਸਬੂਤਾ ਕੋਈ ਖ਼ਾਬ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹਾ...................... ਨੌਜਵਾਨ ਕਿੰਨੇ ਨਸ਼ਿਆਂ 'ਚ ਰੁੱਲ ਗਏ, ਫੁੱਟਬਾਲ, ਦੌੜ ਤੇ ਕੱਬਡੀ ਭੁੱਲ ਗਏ। ਮੂੰਹਾਂ ਉੱਤੋਂ ਰੰਗ ਉਹ ਗੁਲਾਬ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹਾ........ ਜਾਣਬੁੱਝ ਫਸਲਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ਹਿਰ ਸੁੱਟਿਆ, ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਹੀ ਸਾਹ ਘੁੱਟਿਆ। ਕਿੰਨੇ ਮਰੇ ਕੋਈ ਵੀ ਹਿਸਾਬ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹਾ......... ਪੰਜ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਉਹ ਆਬ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹਾ ਸਾਡਾ ਪੰਜਾਬ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਬਿਸ਼ੰਬਰ ਅਵਾਂਖੀਆ, 097818 25255 ©Bishamber Awankhia

Bishamber Awankhia

White ਗ਼ਜ਼ਲ 25 ਕੱਚਾ ਮਕਾਨ ਢਾਹ ਕੇ ਪੱਕਾ ਉਸਾਰ ਦੇਵੀਂ। ਤੂੰ ਚੰਨ ਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਥੱਲੇ ਉਤਾਰ ਦੇਵੀਂ। ਰੋਵੀਂ ਨ ਰੋਣ ਦੇਵੀਂ ਰੱਖੀਂ ਮਿਜ਼ਾਜ ਐਸਾ, ਗਮਗੀਨ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸੇ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇਵੀਂ। ਉੱਚੇ ਪਹਾੜ ਜਿੱਡਾ ਰੱਖੀ ਯਕੀਨ ਖੁਦ ਤੇ, ਮਿਹਨਤ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸੰਵਾਰ ਦੇਵੀਂ। ਤੋੜੀ ਨ ਦਿਲ ਕਿਸੇ ਦਾ , ਰੱਖੀਂ ਨ ਵੈਰ ਦਿਲ ਵਿਚ, ਮਿੱਠੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਬੋਲੀਂ ਹਰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਦੇਵੀਂ। ਬਿਸ਼ੰਬਰ ਅਵਾਂਖੀਆ ©Bishamber Awankhia

Bishamber Awankhia

White .......ਗ਼ਜ਼ਲ................ ਕਰੇ ਸਵਾਲ ਕੌਣ ਸਭ ਨਿਜ਼ਾਮ ਤੋਂ ਡਰੇ-ਡਰੇ। ਕਿ ਰਹਿ ਗਏ ਅਵਾਮ ਦੇ ਖ਼ੁਆਬ ਸਭ ਧਰੇ-ਧਰੇ ਅਮੀਰ ਲੋਕ ਹੋ ਰਹੇ ਬੜੇ ਅਮੀਰ ਦਿਨ-ਬ-ਦਿਨ , ਮਗਰ ਗਰੀਬ ਦਿਨ ਬਿਤਾ ਰਹੇ ਨੇ ਭੁੱਖ ਜ਼ਰੇ-ਜ਼ਰੇ ਜ਼ੁਬਾਨ ਨਾਲ ਚਾਰ ਕੇ ਜੋ ਰਾਜ ਪਾਠ ਲੈ ਗਿਆ, ਪਛਾਣ ਹੁਣ ਨ ਕਰ ਰਿਹੈ ਕਿ ਜਾ ਰਿਹੈ ਪਰੇ-ਪਰੇ। ਫ਼ਰੇਬ ਹੀ ਫ਼ਰੇਬ ਹੈ ਵਫ਼ਾ ਨਹੀਂ ਦਿਲਾਂ 'ਚ ਹੁਣ, ਕਿ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਡੋਬਦੇ ਨੇ ਲੋਕ ਖ਼ੁਦ ਤਰੇ-ਤਰੇ। ਲਹੂ ਲੁਹਾਣ ਏ ਹੁਨਰ ਵਧੇ ਕੋਈ ਕਿਵੇਂ ਅਗਾਂਹ, ਕਿ ਖੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਹੈ ਮਗਰ ਪਿਛਾਂਹ ਖ਼ਰੇ-ਖ਼ਰੇ। ਗਰੀਬ ਹੈ ਅਵਾਮ ਜਦ ਕਿਵੇਂ ਕਹਾਂ ਅਜ਼ਾਦ ਫਿਰ? ਕਿ ਜ਼ਖ਼ਮ ਵਿਤਕਰੇ ਭਰੇ ਅਜੇ ਵੀ ਨੇ ਹਰੇ-ਹਰੇ। (ਬਿਸ਼ੰਬਰ ਅਵਾਂਖੀਆ, 9781825255) ©Bishamber Awankhia

Bishamber Awankhia

White ਗ਼ਜ਼ਲ ਖਾਮੋਸ਼ੀ ਵਿਚ ਸ਼ੋਰ ਬੜੇ ਨੇ। ਅੰਦਰ ਖ਼ਾਤੇ ਚੋਰ ਬੜੇ ਨੇ । ਖ਼ੁਦ 'ਤੇ ਇੰਝ ਗ਼ਰੂਰ ਨਾ ਕਰ ਤੂੰ, ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਬੜੇ ਨੇ। ਸੁੱਕੇ ਲੰਘਣੇ ਸਾਡੇ ਸਿਰ ਤੋਂ, ਬੱਦਲ ਜੋ ਘਨਘੋਰ ਬੜੇ ਨੇ। ਪੈਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸ ਕੰਮ ਦੇ, ਜੋ ਜ਼ਿਹਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬੜੇ ਨੇ। ਜੰਗਲ ਨਾਲੋਂ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ, ਥਾਂ-ਥਾਂ ਆਦਮਖ਼ੋਰ ਬੜੇ ਨੇ। ਬਿਸ਼ੰਬਰ ਅਵਾਂਖੀਆ, 9781825255 ©Bishamber Awankhia

Bishamber Awankhia

White ਗ਼ਜ਼ਲ ਨਾ ਤਸਬੀਹ ਉਠਾ ਕੇ ਨਾ ਟਿੱਕਾ ਲਗਾ ਕੇ। ਮਿਲੇਗਾ ਖੁਦਾ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਚੋਂ ਮਿਟਾ ਕੇ। ਉਹ ਆਵੇ ਨਾ ਆਵੇ ਇਹ ਉਸਦੀ ਹੈ ਮਰਜ਼ੀ, ਮਗਰ ਘਰ ਨੂੰ ਰੱਖੋ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਜਾ ਕੇ। ਹਰਿਕ ਆਦਮੀ ਵਿਚ ਖੁਦਾ ਆਪ ਬੈਠਾ, ਜ਼ਰਾ ਵੇਖ ਵਹਿਮਾਂ ਦੇ ਪਰਦੇ ਹਟਾ ਕੇ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਆਏ ਨੇ ਬੇਸ਼ੱਕ, ਗਿਆ ਕੌਣ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਬੰਦਾ ਬਣਾ ਕੇ। ਨਾ ਬੈਠਣ ਉਹ ਜੁੜ ਕੇ, ਨਾ ਜਾਂਦੇ ਪਿਛਾਂਹ ਨੂੰ, ਤੇ ਕਰਦੇ ਨੇ ਗੱਲਾਂ ਵੀ ਗੱਲਾਂ 'ਚ ਪਾ ਕੇ। ਬਿਸ਼ੰਬਰ ਅਵਾਂਖੀਆ, 9781825255 ©Bishamber Awankhia

Bishamber Awankhia

Unsplash ਗ਼ਜ਼ਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਜੀਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ। ਦਿਲ 'ਚ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਦੀਪਕ ਜਗਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ। ਮੁਸਕੁਰਾਹਟ ਆ ਗਈ ਮੇਰੇ ਵੀ ਮੁੱਖ 'ਤੇ ਯਾਰ ਹੁਣ, ਵੇਖ ਕੇ ਮੇਰੀ ਤਰਫ਼ ਜੋ ਮੁਸਕੁਰਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਚੌਦਵੀਂ ਦਾ ਚੰਨ ਵੀ ਝੱਟ ਬੱਦਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੁੱਕ ਗਿਆ, ਚਾਨਣੀ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੋਂ ਪਰਦਾ ਹਟਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ। ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਈ ਤਕਦੀਰ ਮੇਰੀ, ਬਰਸੀਆਂ ਨੇ ਰਹਿਮਤਾਂ, ਹੱਥ ਮੇਰੇ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜੋ ਹੱਥ ਫੜਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ। ਅੱਖ ਤਲਿਸਮੀ,ਸੁਰਖ਼ ਬੁੱਲ੍ਹ ਤੇ ਕਹਿਰ ਕਰਦੀ ਹਰ ਅਦਾ, ਰੱਬ ਤੋਂ ਐਸਾ ਅਲੋਕਿਕ ਰੂਪ ਪਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ। ਫੁੱਲ, ਕਲੀਆਂ ਤੇ ਹਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੂੰ ਮਹਿਕਾਂ ਵੰਡੀਆਂ, ਚਾਲ ਚਲਣੀ ਮਸਤ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ। ਨੀਂਦ ਉੱਡੀ, ਚੈਨ ਉੱਡਿਆ ਹੋ ਗਿਆ ਬੀਮਾਰ ਦਿਲ, ਤੀਰ ਐਸਾ ਪਿਆਰ ਦਾ ਨਜ਼ਰੋਂ ਚਲਾਇਆ ਹੈ ਤੁਸੀਂ। ਬਿਸ਼ੰਬਰ ਅਵਾਂਖੀਆ , 9781825255 ©Bishamber Awankhia

Bishamber Awankhia